ایرانشهر، شهری واقع در بخش مرکزی استان سیستان و بلوچستان است و شاید بتوان آن را از بکرترین مقاصد گردشگری جنوب کشور دانست. شما با سفر به این شهر گرم جنوبی و بازدید از جاهای دیدنی ایرانشهر، می‌توانید از حجم زیادی از عجایب و ناشناخته‌ها دیدن کنید؛ از دیدنی‌هایی طبیعی گرفته تا بسیاری از آثار تاریخی به‌جامانده از هزاره‌های قبل از میلاد‌. ما در ادامه این مطلب از مجله گردشگری فلای‌تودی، چند مورد از مهم‌ترین جاهای دیدنی ایرانشهر را به شما معرفی خواهیم کرد. پس اگر قصد سفر به مقصدی بکر و زیبا را دارید، تا انتها با ما همراه باشید تا با این شهر مهجور، بیشتر و بهتر آشنا شویم.

ایرانشهر کجاست؟

ایرانشهر یکی از شهرهای بخش مرکزی سیستان و بلوچستان است و در فاصله ۳۴۵ کیلومتری زاهدان قرار دارد. این شهر اگرچه دارای آب‌و‌هوایی گرم و بیابانی است، ولی به‌دلیل وجود کوه‌های بزمان در اطرافش و وجود آتشفشان‌های متعدد، ویژگی‌های طبیعی متفاوتی از سایر بخش‌های استان دارد. فاصله ایرانشهر از تهران هم ۱۹۷۵ کیلومتر است و برای طی‌کردن این مسیر، می‌توانید از خودروی شخصی یا پروازهای مسیر تهران-ایرانشهر استفاده کنید.

از طرفی، ایرانشهر از قدیمی‌ترین شهرهای استان سیستان و بلوچستان به حساب می‌آید و نشانه‌هایی از تمدن در هزاره‌های قبل از میلاد در آن دیده‌ شده‌ است. مردم این شهر عمدتا از قوم بلوچ هستند؛ البته اقوام دیگری هم در آنجا زندگی می‌کنند. زبان مردم این منطقه هم عمدتا فارسی و بلوچی است.

آدرس ایرانشهر روی نقشه گوگل

جاهای دیدنی ایرانشهر | از شگفتی‌های تاریخ تا طبیعت

همان‌طور که گفتیم، ایرانشهر از قدیمی‌ترین شهرهای سیستان و بلوچستان به حساب می‌آید و در عین حال از جاذبه‌های طبیعی بی‌مانندی هم برخوردار است. در نتیجه، جاذبه‌های متعددی را در سفر به این شهر می‌توان دید. در ادامه، به چند جاذبه دیدنی ایرانشهر اشاره می‌کنیم تا اگر قصد سفر به این شهر را داشتید، بتوانید برنامه‌ریزی بهتری برای گردش و سفرگردی خود داشته باشید.

دیدنی‌های تاریخی ایرانشهر | گشتی در میان آثار باستانی

شاید جالب باشد که بگوییم قدیمی‌ترین اشیای تاریخی یافت‌شده در استان سیستان و بلوچستان، در کاوش‌های باستان‌شناسی ایرانشهر پیدا شده‌اند. در ادامه، به معرفی آثار و بناهای تاریخی واقع در این شهر می‌پردازیم.

قلعه بمپور| ارگ کلات

در فاصله ۲۲ کیلومتری ایرانشهر و در نزدیکی شهرستان بمپور، قلعه‌ای تاریخی و مرموز قرار دارد. این قلعه توسط مردم بومی منطقه، با عنوان کلات نامیده می‌شود و بزرگ‌ترین بنای خشت و گلی سیستان و بلوچستان است. درباره قدمت تاریخی قلعه، نظر قطعی و مشخصی وجود ندارد. البته قدیمی‌ترین اشیای یافت‌شده در اطراف این قلعه به ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نسبت داده شده‌؛ در‌ حالی‌ که بخش‌هایی از قلعه در دوران سلاجقه و حتی صفویه ساخته شده‌ است.

مانند سایر قلعه‌های تاریخی، ارگ بمپور نیز در گذشته، کاربری نظامی داشته‌ است و حصارهای مرتفع و برج‌های دیده‌بانی اطراف آن در راستای نگهبانی و محافظت از شهر استفاده می‌شدند. بخش‌های مختلف این قلعه در طی قرن‌های متمادی بارها توسط بلایای طبیعی یا التهابات سیاسی تخریب شد؛ اما همچنان قسمت‌هایی از آن، استوار و پابرجا باقی مانده و با تاریخ پربار و عظمت و ابهتش گردشگران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

• آدرس: ۲۴ کیلومتری غرب ایرانشهر، بمپور.

آدرس قلعه بمپور روی نقشه گوگل

قلعه ایرانشهر | دژ ناصری

در دوران قاجاریه، بنا به پیشنهاد حاکم سیستان و بلوچستان، در ایرانشهر قلعه‌ای بنا شد تا جایگزین قلعه بمپور شود و از آنجایی‌ که این قلعه در دوران حکومت ناصرالدین‌شاه ساخته شد، به آن دژ ناصری می‌گویند. این دژ در زمان‌های مختلف، کاربری‌های متفاوتی داشت؛ گاهی برای مقر فرمانروایی و مرکز حکومت مورد استفاده قرار می‌گرفت و زمانی هم به‌عنوان ژاندارمری از آن استفاده می‌شد. در حال حاضر، درب این بنای در‌حال‌بازسازی، به‌عنوان موزه به‌روی گردشگران باز است و علاقه‌مندان به معماری و بناهای تاریخی را به‌سوی خود جذب می‌کند.

• آدرس: ایرانشهر، اکسیژن‌ساز، خیابان امام خمینی، خیابان کلات.

آدرس قلعه ایرانشهر روی نقشه گوگل

گورستان اسپیدژ | گورستانی مرموز

سال‌های زیادی از زمان کشف گورستان اسپیدژ در شمال‌غربی ایرانشهر نمی‌گذرد. این گورستان در سال ۱۳۸۱ برای اولین‌بار کشف شد و کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه برای یافتن گذشته آن همچنان ادامه دارد. قدیمی‌ترین آثار به‌جا‌مانده در اسپیدژ، مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد است که حکایت از اهمیت تاریخی منطقه دارد. در ۲ کیلومتری گورستان اسپیدژ هم بقایای یک منطقه شهری و مسکونی تاریخی پیدا شده و امکان بازدید از آن برای گردشگران وجود دارد. دیدن این گورستان پر‌رمز‌و‌راز، یکی از تجربه‌های ماجراجویانه و جذاب برای هر مسافر علاقه‌مند به تاریخ و باستان‌شناسی است و همین نکته، اسپیدژ را به یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی ایرانشهر تبدیل کرده‌ است.

• آدرس: ایرانشهر، بخش بزمان، روستای اسپیدژ.

آدرس گورستان اسپیدژ روی نقشه گوگل

دیدنی‌های طبیعی ایرانشهر | عجایب طبیعی منطقه

ایرانشهر با داشتن کوه‌های طبیعی و آتشفشان‌های متعدد، از دیدنی‌های طبیعی پرتعداد و عجیبی هم برخوردار است که در سفر به این شهر، می‌توانید به آن‌ها سر بزنید. برخی از مهم‌ترین این جاذبه‌های طبیعی را در ادامه معرفی می‌کنیم.

گلفشان آب باد کاشی | پدیده نادر زمین‌شناسی

یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی سیستان و بلوچستان، پدیده‌ای به‌نام گلفشان است که در چند نقطه از این استان دیده می‌شود و در لیست جاهای دیدنی ایرانشهر قرار دارد. گلفشان در واقع پدیده‌ای زمین‌شناسی است که طی آن، گل‌و‌لای سردی که از اعماق زمین به بیرون پرت می‌شوند، بر سطح زمین جریان پیدا می‌کنند. باور مردم بومی منطقه، بر این است که این گلفشان‌ها علاوه‌بر اهمیت زمین‌شناختی، خاصیت درمانی هم دارند و از همین‌ رو، بسیاری از گردشگران برای بازدید و همچنین تجربه درمانی این پدیده، به سیستان و بلوچستان سفر می‌کنند. در ۱۲ کیلومتری روستای کاشی از توابع ایرانشهر، یکی از همین گلفشان‌ها وجود دارد که به گلفشان آب باد شناخته می‌شود و یکی از جاهای دیدنی ایرانشهر است.

• آدرس: ۱۲ کیلومتری روستای کاشی.

غار ملا سلیمان | معروف به غار هو سلیمان

در منطقه لاشار و در نزدیکی روستای کوپچ، غاری تاریخی به نام غار ملا سلیمان قرار دارد که می‌توان آن را یکی از جاهای دیدنی سیستان و بلوچستان و ایرانشهر دانست. این غار در نزدیکی دهانه‌های رود کوپچ واقع شده‌ است و از همین‌ رو، با دیدن آن می‌توانید از طبیعت منطقه به‌خوبی استفاده کنید. درباره غار ملا سلیمان داستان‌ها و افسانه‌های زیادی هم در بین مردم بومی منطقه روایت می‌شوند که همین امر، بر مرموز‌بودن و جذابیت این غار اضافه کرده‌ است.

• آدرس: منطقه لاشار، نزدیکی روستای کوپچ.

آدرس غار ملا سلیمان روی نقشه گوگل

آبشار اسفند | آبشار پرآب ایرانشهر

شاید انتظار دیدن آبشاری دائمی و پرآب به نام آبشار اسفند را در منطقه سیستان و بلوچستان نداشته باشید؛ اما برای دیدن چنین آبشاری، کافی‌ست به روستای اسفند از توابع ایرانشهر بروید. آبشار اسفند از کوه‌های نیکشهر سرچشمه می‌گیرد و پس از یک مسیر ۸۰ کیلومتری در نزدیکی روستای اسفند از یک صخره با ارتفاع ۱۰ متر سرازیر می‌شود. دیدن این بخش به‌عنوان یکی دیگر از دیدنی های ایرانشهر، می‌تواند برای‌تان تجربه متفاوتی از سفر به سیستان و بلوچستان باشد و با گردش در طبیعت زیبای منطقه، روز خاطره‌انگیز و زیبایی برای‌ شما و همسفران رقم خواهد خورد.

• آدرس: ۸۰ کیلومتری جنوب دلگان، روستای اسفند.

آدرس آبشار اسفند روی نقشه گوگل

رودخانه بمپور | رودخانه زنده ایرانشهر

از ایرانشهر حدود ۱۲۰ کیلومتر که به‌طرف شمال‌شرقی بروید، به یکی دیگر از رودهای پرآب ایرانشهر می‌رسید که رود بمپور نام دارد. این رود از ارتفاعات کارواندر سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به سد بمپور می‌رسد. بمپور در مسیرش، تمام زمین‌های دشت بمپور را سیراب می‌کند و یکی از تصاویر زنده و زیبای ایرانشهر را برای بازدید گردشگران پدید می‌آورد.

• آدرس: سیستان و بلوچستان، شهرستان بمپور.

آدرس رودخانه بمپور روی نقشه گوگل

چشمه‌های آب‌گرم بزمان | مقصد درمانی گردشگران

در محدوده منطقه بزمان از توابع ایرانشهر، مجموعه آب‌گرم‌هایی وجود دارد. این مجموعه را نیز می‌توان به‌عنوان یکی دیگر از از جاهای دیدنی ایرانشهر معرفی کرد و بسیاری برای استفاده از خواص درمانی آب‌گرم به آنجا سفر می‌کنند. برای رفتن به این منطقه، کافی‌ست ۱۰۳ کیلومتر از ایرانشهر به‌طرف شمال‌غربی حرکت کنید و به منطقه بزمان برسید. در بزمان، می‌توانید حدود ۱۶ دهنه چشمه آب‌گرم را ببینید که البته دو چشمه بزمان و مکسان از شهرت بیشتری برخوردار هستند و هر ساله بسیاری از گردشگران را برای استفاده از محیط و خواص درمانی به این منطقه جذب می‌کنند.

• آدرس: ایرانشهر، روستای بزمان.

چشمه آب معدنی کتوکان | چشمه جوشان سرشار از املاح

یکی دیگر از جاهای دیدنی ایرانشهر، سرچشمه آب معدنی کتوکان است که در روستایی به همین نام قرار دارد. روستای کتوکان تا ایرانشهر ۲۷ کیلومتر فاصله دارد و در نزدیکی این روستا، می‌توانید سنگ‌های آهکی قرمز و آب معدنی جوشان از آن را ببینید. آب معدنی این سرچشمه سرشار از املاح معدنی است و درجه حرارت آب در فصل‌های مختلف متفاوت خواهد بود.

• آدرس: ایرانشهر، جاده میرقلندر، جاده کتوکان.

چشمه آب‌گرم هودیان | آثار آتشفششان‌های منطقه

یکی دیگر از چشمه‌های آب‌گرم سیستان و بلوچستان که در لیست جاهای دیدنی ایرانشهر قرار دارد، چشمه آب‌گرم هودیان است. چشمه هودیان در مسیر جاده بزمان-هودیان قرار دارد و در نتیجه فعالیت‌های آتشفشانی در زیر زمین منطقه به‌ وجود می‌آید. اگر به این سرچشمه سری بزنید، می‌بینید که آب چشمه هم از شکاف میان سنگ‌های آتشفشانی می‌جوشد و روی زمین جاری می‌شود. پس دیدن این چشمه و مناطق اطراف آن در اقلیم جالب ایرانشهر، خالی از لطف نیست.

• آدرس: سیستان و بلوچستان، مسیر بزمان هودیان.

رودخانه دامن | قابی از طبیعت بی‌نظیر ایرانشهر

اگر در سفرتان به ایرانشهر، قصد داشته باشید محیطی سرسبز، رودی روان، نخل‌هایی برافراشته و کوه‌هایی به‌هم‌پیوسته را در کنار هم ببینید، باید به اطراف رود دامن سری بزنید. رود دامن در ۲۵ کیلومتری شمال ایرانشهر قرار دارد و بدون شک یکی از زیباترین و سرسبزترین مناطق اطراف این شهر است. رود دامن در تمام فصل‌های سال پرآب است؛ پس در هر زمانی که به ایرانشهر سفر کردید، برای سپری‌کردن یک روز خاطره‌انگیز در دل طبیعت، این رود برای‌تان بهترین انتخاب خواهد بود.

• آدرس: جاده چابهار-زاهدان، ۲۵ کیلومتری شمال ایرانشهر.

بازار روز ایرانشهر | قلپ تپنده شهر

بازار هر شهری، قلب تپنده و از نقاط حیاتی آن شهر است. بازار ایرانشهر هم با داشتن ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و جذابش از این قاعده مستثنی نیست و از مهم‌ترین جاهای دیدنی ایرانشهر به حساب می‌آید. در بازار این شهر، می‌توانید مجموعه گسترده‌ای از محصولات را با تنوع زیاد پیدا کنید. از مهم‌ترین این محصولات، می‌توان به پارچه‌های باکیفیت در طرح‌ها و رنگ‌های متنوع و با قیمت‌های مناسب اشاره کرد. همچنین این بازار به ارائه محصولات استوک و دست‌دوم نیز شهرت دارد و بسیاری از محصولات را می‌توان در آن با قیمت مناسبی به‌شکل استوک تهیه کرد.

• آدرس: اکسیژن‌ساز، خیابان امام خمینی.

سوغات ایرانشهر | مجموعه متنوعی از محصولات محلی و صنایع‌دستی

ایرانشهر، شهری تاریخی و غنی از فرهنگ و هنر است. شما می‌توانید در میان گشت و گذار میان جاهای دیدنی ایرانشهر، انواع صنایع‌دستی و محصولات محلی را می‌توانید به‌عنوان سوغات، از بازارهای محلی خریداری کنید و با خود به‌یادگار ببرید. برخی از مهم‌ترین این سوغات را در ادامه مرور می‌کنیم.

• محصولات سوزن‌دوزی و پولک‌دوزی: یکی از معروف‌ترین سوغات ایرانشهر که در سراسر ایران و حتی جهان، شهرتی بسیار دارد، محصولات سوزن‌دوزی و پولک‌دوزی این منطقه است. زنان هنرمند این شهر، با نهایت ظرافت و مهارت، زیباترین نقوش را روی لباس‌های محلی، رومیزی، زیورآلات و بسیاری از محصولات می‌دوزند و با نوآوری و خلاقیت، این محصولات را به یکی از مهم‌ترین سوغات ایرانشهر تبدیل کرده‌اند.
• محصولات سکه‌دوزی و آینه‌دوزی: سکه‌دوزی و آینه‌دوزی از دیگر هنرهای دستی رایج در ایرانشهر است که برای تزیین لباس‌های محلی، روتختی و دیگر اقلام به کار می‌رود و در سال‌های اخیر، میان علاقه‌مندان به هنر ایرانی محبوبیت زیادی پیدا کرده‌ است. با مراجعه به بازار، می‌توانید مجموعه متنوعی از محصولات سکه‌دوزی و آینه‌دوزی‌ را ببینید و طرح و نقش محبوبتان را به‌عنوان سوغات خریداری کنید.
• گیاهان دارویی: ایرانشهر به‌دلیل پوشش گیاهی و شرایط آب‌و‌هوایی حاکم بر آن، یکی از بزرگ‌ترین مناطق مناسب برای رویش گیاهان دارویی است. مجموعه متنوعی از گیاهان مثل بومادران، حنا، چای ترش، آویشن و پونه را می‌توان در طبیعت اطراف این شهر به‌فراوانی پیدا کرد؛ از همین‌ رو در بازار شهر نیز می‌توانید بسته به نیازتان، هر یک از این گیاهان مفید را به‌عنوان سوغات خریداری کنید.

غذاهای محلی ایرانشهر | تجربه طعم‌های لذیذ جنوبی

در ایرانشهر هم مانند بسیاری از شهرهای جنوبی ایران، ادویه نقش بسیار مهمی در فرهنگ غذایی مردم دارد. همین مسئله، باعث شده تا بتوانید طعم‌های متفاوت و بی‌نظیری را در سفر به این شهر تجربه کنید و از آن‌ها لذت ببرید. در ادامه بازدید از جاهای دیدنی ایرانشهر امتحان کردن غذاهای محلی خالی از لطف نیست. با چند مورد از معروف‌ترین غذاهای این منطقه آشنا می‌شوید:

• ماهی تنوری؛
• کشک زابلی؛
• آوی؛
• آبگوشت سیستانی؛
• شیلانج؛
• هیره.

در ایرانشهر کجا اقامت داشته باشیم؟

یکی از مهم‌ترین موارد در هنگام برنامه‌ریزی سفر، رزرو هتل و محل اقامت در مقصد است. اگر قصد سفر به سیستان و بلوچستان و به‌ویژه ایرانشهر را دارید، باید بدانید که گزینه‌های خیلی زیادی برای انتخاب محل اقامتتان ندارید. در ادامه، دو مورد از هتل‌های ایرانشهر و اقامتگاه‌های منطقه را معرفی کرده‌ایم تا به‌هنگام سفر به این شهر و بازدید از جاهای دیدنی ایرانشهر، بتوانید در آن‌ها اقامت داشته باشید.

• هتل قصر ایرانشهر: هتل قصر ایرانشهر تنها هتلی است که در این شهر، امکان پذیرش مسافر را دارد و در سفرتان به ایرانشهر می‌توانید در آن اقامت داشته باشید. این هتل دو‌ستاره، در مرکز شهر قرار دارد و با ۲۶ اتاق در فضای آرام و امکانات رفاهی چون رستوران و پارکینگ، تجربه اقامتی بی‌دغدغه و آسوده را برای‌تان به ارمغان می‌آورد.
• اقامتگاه بوم‌گردی خاله‌زبیده: اگر به اقامتگاه‌های بوم‌گردی و دیدن زندگی بومی مردم منطقه علاقه دارید، اقامتگاه بوم‌گردی خاله‌زبیده یکی از گزینه‌های مناسب برای شماست. این اقامتگاه در ۱۵ کیلومتری ایرانشهر قرار دارد و با ۱۱ اتاق در محیطی دنج و سنتی‌ از میهمانان و مسافران به‌خوبی پذیرایی می‌کند.

بهترین فصل سفر به ایرانشهر چه زمانی است؟

مانند بسیاری از مناطق جنوبی ایران، دمای هوا در ایرانشهر نیز در فصل‌های بهار و تابستان رو به گرما می‌رود و گاهی حتی تا ۵۰ درجه بالای صفر هم می‌رسد! از همین‌ رو، این دو فصل برای سفر به این شهر و بازدید از دیدنی های ایرانشهر پیشنهاد نمی‌شوند. با‌ توجه‌ به موقعیت جغرافیایی شهر و کوهستانی‌بودن منطقه، هوا در فصل‌های پاییز و زمستان خنک‌تر می‌شود و تجربه بهتری را برای‌تان می‌سازد. بنابراین، اگر قصد برنامه‌ریزی برای سفر به این شهر و بازدید از جاهای دیدنی ایرانشهر را دارید، باید بدانید که پاییز و زمستان و حتی اوایل فروردین، بهترین زمان برای این سفر هستند.

جاهای دیدنی ایرانشهر | سفر به قلب سیستان و بلوچستان

سیستان و بلوچستان یکی از مهجورترین مقاصد گردشگری ایران به حساب می‌آید که با‌ وجود داشتن بکرترین جاذبه‌های دیدنی، همچنان برای بسیاری از گردشگران ناشناخته باقی مانده است. ایرانشهر هم به‌عنوان یکی از شهرهای مهم این استان، دیدنی‌های منحصر‌به‌فردی دارد و می‌تواند یکی از مقاصد جذاب برای مسافران باشد.

در این مطلب، ما به‌سراغ این شهر رفتیم و جاهای دیدنی ایرانشهر را با هم مرور کردیم. از دیدنی‌های تاریخی عجیبش گفتیم و بعد به‌سراغ جاذبه‌های طبیعی‌اش رفتیم. امیدواریم اگر قصد سفر به این شهر زیبا را دارید، این مطلب در مسیر برنامه‌ریزی همراهتان باشد‌. از نظر شما، مهم‌ترین جاذبه دیدنی ایرانشهر کدام است؟

اگر به ایرانشهر سفر و از هر کدام از جاهای دیدنی این شهر دیدن کرده‌اید، حتما در قسمت نظرات از تجربه‌های سفرتان برای‌مان بنویسید.

سوالات متداول درباره جاهای دیدنی ایرانشهر